Thuế là khoản đóng góp có tính chất: Bắt buộc, quyền lực và vĩnh viễn

Thuế là khoản đóng góp có tính chất bắt buộc đối với các cá nhân, công ty, doanh nghiệp cho Nhà nước. Tùy vào từng đối tượng mà mức độ và thời hạn đóng thuế được pháp luật quy định khác nhau nhằm phục vụ cho mục đích chi tiêu và xây dựng ngân sách nhà nước.

Tìm hiểu khái niệm thuế là gì?

Thuế là một khoản đóng góp có tính chất bắt buộc, không bồi hoàn trực tiếp của Nhà nước đối với các cá nhân, tổ chức nhằm mục đích đáp ứng nhu cầu chi tiêu của Nhà nước vì mục đích chung.

Đặc điểm chung của thuế

Sau khi nắm được khái niệm thuế là gì, chắc hẳn nhiều bạn sẽ thắc mắc về đặc điểm của nó. Các bạn có thể nhận biết thuế dựa trên một số đặc điểm sau:

Thuế là khoản đóng góp có tính chất bắt buộc

Tính chất cơ bản nhất của thuế chính là bắt buộc. Bắt kỳ một cá nhân, tổ chức nào cũng phải nộp thuế. Các bạn cần phân biệt rạch ròi giữa thuế với bất cứ hình thức huy động tài chính khác của Nhà nước.

Tính bắt buộc của thuế được thể ở việc mọi cá nhân, tổ chức đều phải đóng dù có muốn hay không. Một khi đủ điều kiện nộp thuế cho Ngân sách nhà nước, các nhân, tổ chức phải nộp thuế bằng những hình thức phù hợp.

Bên cạnh đó, cơ quan có thẩm quyền thu thuế cũng cần thể hiện tính chất bắt buộc của thuế. Họ phải là những thực thực hiện nghĩa vụ thu thuế đủ, đúng chủ thể và bình đẳng giữa các cá nhân, tổ chức đóng thuế.

Thuế là khoản đóng góp có tính chất quyền lực

Nếu bạn chưa biết, 90% nguồn thu về ngân sách Nhà nước là từ thuế. Nếu không có thuế, Nhà nước sẽ không có tiềm lực kinh tế để duy trì hoặc thực hiện chức năng của mình.Với vai trò đặc biệt quan trọng như trên, nên việc thu thuế cần đảm bảo thực hiện bằng nhiều cơ quan quyền lực. Các cá nhân, tổ chức không thực hiện đúng nghĩa vụ đóng thuế sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Thuế không mang tính hoàn trả trực tiếp hay đối giá

Các cá nhân, tổ chức đã đủ điều kiện nộp thuế theo quy định pháp luật, dù đã được nhận lợi ích công cộng hay chưa thì vẫn bắt phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế. Thuế sẽ được nộp trực tiếp vào ngân sách nhà nước, chức không có tính hoàn trả trực tiếp. Khoản thuế này, Nhà nước sử dụng để chi tiêu cho mục đích phục vụ cộng đồng.

Thuế là khoản đóng góp có tính chất vĩnh viễn

Các cá nhân, tổ chức thực hiện nghĩa vụ nộp thuế cho Nhà nước và Nhà nước không có nghĩa vụ phải hoàn trả. Nguồn thu từ thuế Nhà nước sẽ sử dụng vào mục đích an sinh, xã hội.

Việc thu thuế có tác dụng gì?

Như đã nói ở trên, thuế là khoản thu bắt buộc đối với mỗi cá nhân, tổ chức đủ điều kiện đóng thuế vào ngân sách nhà nước. Nguồn thuế này đóng vai trò quan trọng trong đời sống, cụ thể:

Nguồn thu vào ngân sách nhà nước từ thuế góp phần giải quyết các vấn đề an sinh, phúc lợi xã hội. Là nguồn lực chính để xây dựng hạ tầng, cơ sở vật chất công cộng, phục vụ cho người dân, trong đó có người đóng thuế.

Thu thuế có tác dụng hỗ trợ cân bằng khoảng cách giàu nghèo, giảm phần biệt các tầng lớp trong xã hội. Bởi lẽ, những người phải nộp nhiều thuế thường là các chủ thể có mức thu nhập cao hơn mức chịu thuế được pháp luật quy định.

Đóng thuế đóng góp vào quá trình tăng trưởng phát triển kinh tế, xã hội của người dân, thúc đẩy nguồn nhân lực, hiệu suất làm việc và công bằng xã hội.

Nộp thuế yêu cầu các cá nhân, tổ chức phải thực hiện kê khai xác nhận các khoản và nguồn thu nhập phải hợp pháp. Điều này nhằm bảo tính công bằng, minh bạch trong công tác quản lý của Nhà nước.

Phân loại các loại thuế hiện hành

Chúng ta có thể phân loại thuế dựa trên ba tiêu chí là cách thu thuế, tính chất hành chính và kinh tế. Cụ thể như sau:

Phân loại thuế theo cách thu thuế

Theo cách thu, thuế được chia thành hai loại là thuế trực thu và thuế gián thu. Trong đó:

• Thuế trực thu là loại thuế do Nhà nước trực tiếp thu từ phần thu nhập của cá nhân hay pháp nhân. Người nộp thuế trực thu cho nhà nước đồng thời cũng là người chịu thuế. Các loại thuế trực thu ở nước ta bao gồm: Thuế sử dụng đất nông nghiệp, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế chuyển quyền sử dụng đất, thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao.
• Thuế gián thu là loại thuế do nhà nước thu từ người sản xuất, kinh doanh dịch vụ, hàng hóa. Người chịu thuế là người sử dụng cuối cùng của sản phẩm, dịch vụ bị đánh thuế. Các loại thuế gián thu ở nước ta bao gồm: Thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế xuất nhập khẩu…

Phân loại thuế theo tính chất hành chính

Theo tính chất hành chính, thuế được chia làm hai loại là:

• Thuế nhà nước: Thuế thu dùng để nộp vào ngân sách nhà nước.
• Thuế địa phương: Thuế thu dùng để nộp vào ngân sách địa phương.

Phân loại thuế theo tính chất kinh tế

Theo tính chất kinh tế, thuế được chia thành ba loại gồm:

• Theo yếu tố kinh tế chịu thuế
• Theo lĩnh vực kinh tế chịu thuế
• Theo yếu tố và tác nhân kinh tế chịu thuế.

Tóm lại, thuế là khoản đóng góp có tính chất bắt buộc, quyền lực và vĩnh viễn do cá nhân, tổ chức đóng vào ngân sách Nhà nước để phục vụ cho lợi ích chung của cộng đồng. Các cá nhân, tổ chức đủ điều kiện đều có nghĩa vụ đóng thuế cho Nhà nước, nếu không thực hiện sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

>>>> Xem thêm:

• Thuế gián thu là gì? Đặc điểm của thuế gián thu
• Trách nhiệm dân sự là gì? Khi nào phải chịu trách nhiệm dân sự?
• Trách nhiệm pháp lý là gì? Đặc điểm, phân loại và ý nghĩa